Jaki detektor lawinowy kupić? Dlaczego nie 1 czy 2 antenowy – opinia Naczelnika TOPR.

Jaki detektor lawinowy kupić? Im nowszy technologicznie detektor tym większa szansa na szybsze odnalezienie osoby zasypanej z takim detektorem.

Jakiś czas temu zapytałem Jana Krzysztofa (Naczelnika Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego) o opinię na temat 2 antenowych oraz starych detektorów lawinowych.

Oto odpowiedź jaką otrzymałem, mam nadzieję, że po tym tekście skończą się dywagacje o 1 i 2 antenowych detektorach (nowych i starych) oraz farmazony wypisywane przez „specjalistów” na różnych forach oraz Facebooku.

Poniżej odpowiedzi od Naczelnika znajdziecie informacje o starych detektorach 1, 2 i 3 antenowych, oraz o nowych (aktualnych) detektorach 3 antenowych.

Informacje o nowych artykułach, promocjach, wypadkach lawinowych (zdjęcia, filmy), nowościach sprzętowych prosto na Twój e-mail:
Po zapisaniu się na newsletter, otrzymacie kod rabatowy na 15% w sklepie Mammut mmtsklep.pl 🙂

Dzień dobry

Może umówmy się że będzie to oficjalne stanowisko naczelnika TOPR w tej sprawie.

Myślę, że temat musimy potraktować trochę szerzej. Zacznijmy od „biernego” użytkowania – czyli włączenia w tryb wysyłania sygnału by w razie zasypania można nas było znaleźć w lawinie. Spotykam się w tym kontekście z tezą, że przecież nawet najstarsze detektory (1-antenowe) wysyłają sygnał na częstotliwości 457 kHz więc co za różnica z jakiego detektora ten sygnał zostanie wysłany? Niestety również w tym przypadku nie jest to bez znaczenia. Pomijam temat detektorów z jakąś wadą techniczną, bo to w oczywisty sposób eliminuje detektor z użytkowania bez względu na jego zaawansowanie technologiczne. Niestety wiele starszych detektorów nie utrzymuje właściwych parametrów częstotliwości (zbyt duże odchylenia ze względu na starą technologię, wyeksploatowanie, itd.) co może skutkować nieprecyzyjnym wskazaniem podczas poszukiwań osoby zasypanej z takim detektorem, a to przekłada się na ogólny czas odkopania i zmniejsza szanse na uratowanie.  Dodatkowo inna jest charakterystyka wysyłania sygnału, który był adresowany głównie do detektorów analogowych gdzie „szumy” poboczne nie były tak istotne. Skutkuje to np. ograniczeniem możliwości „oznaczenia” takiego detektora nowoczesnym detektorem (o czym trochę więcej poniżej) znów opóźniając znacznie czas dotarcia do zasypanych.  Co zatem oferują nowoczesne technologicznie detektory w zakresie wysyłania sygnału? Przede wszystkim jest to precyzja wysyłanego sygnału ze stałymi parametrami siły sygnału, czasu trwania i stałymi odstępami między kolejnymi wysyłanymi sygnałami. Dodatkowo niektóre nowoczesne detektory automatycznie wybierają która antena będzie wysyłać „korzystniejszy (łatwiejszy do znalezienia)” sygnał biorąc pod uwagę ustawienie detektora osoby zasypanej i ewentualne zakłócenia.

Podsumowując: im nowszy technologicznie detektor tym większa szansa na szybsze odnalezienie osoby zasypanej z takim detektorem.

Teraz przejdźmy do istotniejszego elementu, czyli poszukiwania osób w różnych scenariuszach zasypania i z użyciem różnych technologicznie detektorów.

Scenariusz 1 – JEDNA OSOBA ZASYPANA

W tym wypadku mamy stosunkowo najmniejszą – mimo wszystko jednak istotną –  różnicę pomiędzy detektorem 1, 2 lub 3 antenowym. Podstawowa sprawa to dokładność wskazań. Nie ma żadnych wątpliwości, że tylko 3 antenowy detektor pomoże nam precyzyjnie i w najkrótszym czasie wskazać obszar i głębokość zasypania. Wskazania nowoczesnego detektora to w zasadzie pewność, ze detektor (osoba) nie jest zasypany głębiej niż wartość minimalna wskazana na detektorze – ma to istotny wpływ na ostateczne decyzje dotyczące sondowania, odkopywania i koniec końców dotarcia do osoby zasypanej. Dokładność wskazań we wszystkich fazach poszukiwania nowoczesnym detektorem pozwala również skrócić czas odnalezienia. I jeszcze jedna różnica to czas potrzebny na nabycie umiejętności posługiwania się detektorami. Czym starszy technologicznie detektor tym więcej wymaga od użytkownika czasu. Musimy zdecydowanie więcej czasu poświęcić na nabycie umiejętności posługiwania się nim i bardzo często trenować. Tu nowe technologie dostosowują się trochę do wrodzonego „lenistwa” użytkowników.

Scenariusz 2 – DWIE, LUB WIĘCEJ OSÓB ZASYPANYCH

To w tych przypadkach tkwią główne różnice pomiędzy detektorami. Niestety jak wskazują statystyki od ok. 30%  do 50% przypadków to zasypanie więcej niż jednej osoby. By nie robić tu wykładu z kursu lawinowego ograniczę się tylko do podstawowego niezbędnego kryterium. W takim przypadku (więcej niż jedna osoba pod śniegiem) musimy w jak najkrótszym czasie ustalić głębokości zasypania poszczególnych osób i podjąć decyzję, którą odkopujemy pierwszą (głębokość zasypania to oczywiście tylko jedno z kryteriów). Możemy to zrobić odpowiednią taktyką, lub z wykorzystaniem nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Nie ulega wątpliwości, że tylko nowoczesny detektor 3-antenowy z funkcją „oznaczania” zapewnia nam możliwie najkrótszy czas ustalenia głębokości wszystkich zasypanych, a co za tym idzie podjęcie lepszych decyzji nawet przy stosunkowo podstawowych umiejętnościach. Jest to istotne szczególnie przy tych najdramatyczniejszych sytuacjach kiedy pod śniegiem jest więcej niż jeden zasypany, a ratownikiem na powierzchni jedna osoba. Jak widać, nie tylko 3-anteny, ale również funkcja oznaczania to istotne elementy na które trzeba zwrócić uwagę kupując detektor. Niestety niektórzy producenci oferują 3-antenowe detektory, ale bez funkcji „oznaczania” czy to w ramach produkcji „tańszych” rozwiązań, czy to promując inna filozofię oparta na bardziej optymistycznych założeniach, ze przypadek więcej niż jednej osoby zasypanej jest bardzo rzadki.

Oczywiście istnieją rozwiązania taktyczne umożliwiające rozwiązanie problemu ustalenia głębokości zasypania kilku zasypanych bez funkcji oznaczania. Zapewniam jednak, że jest to dużo trudniejsze, wymaga więcej czasu na samym lawinisku (a walczymy wszak o każdą sekundę) i KONIECZNY jest częsty i intensywny trening.

PODSUMOWANIE:

Nie jestem zwolennikiem formalnych ograniczeń bo braki technologiczne możemy nadrobić intensywnym treningiem. Życie pokazuje jednak, że na ten trening poświęcamy bardzo mało czasu i z trudem wystarcza go na nabycie umiejętności i ich utrzymanie w posługiwaniu się nowoczesnym detektorem. Myślę, ze powinniśmy zachęcać do zakupu najnowszych technologicznie detektorów. Wbrew obiegowym opiniom to właśnie osobom początkującym, amatorsko zajmującym się aktywnością górską potrzebne są najnowocześniejsze detektory. Zawodowiec (a jest ich w Polsce niewielu) potrafi działać dowolnym, sprawnym detektorem w trudnych scenariuszach zasypania – wymaga to jednak dużej wiedzy i ciągłego treningu.

CO POWINIEN OFEROWAĆ NOWOCZESNY DETEKTOR:

1. 3 anteny i szybki mikroprocesor – zapewniają dokładność i szybkość poszukiwań (korzystna również funkcja automatycznego wyboru anteny wysyłającej sygnał biorąc pod uwagę ew. zakłócenia i ułożenie detektora pod śniegiem)
2. Funkcję „oznaczania” – niezastąpiona przy więcej niż jednym zasypanym (j/w)
3. Funkcję testu grupowego – możemy dokładnie sprawdzić wzajemnie sprawność naszych detektorów (siłę sygnału, parametry częstotliwości)
4. Funkcję automatycznego przełączenia w tryb „wysyłania sygnału” w przypadku zasypania podczas poszukiwań detektorem.

Oczywiście znajdziemy jeszcze wiele dodatkowych funkcji w różnych detektorach, lub szereg innych rozwiązań zastępujących w lepszy lub gorszy sposób te funkcje, ale wydaje się, że te cztery wyżej wskazane elementy są najważniejsze.

Jan Krzysztof

Naczelnik Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego

Informacje o nowych artykułach, promocjach, wypadkach lawinowych (zdjęcia, filmy), nowościach sprzętowych prosto na Twój e-mail:
Po zapisaniu się na newsletter, otrzymacie kod rabatowy na 15% w sklepie Mammut mmtsklep.pl 🙂

Naczelnikowi Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego bardzo dziękuję za tak dokładną i wyczerpującą opinię.

Na koniec kilka słów ode mnie. Zrobiłem listę detektorów 1, 2 i 3 antenowych które są stare i zostały wycofane ze sprzedaży. NIE należy ich kupować (jest kilka wyjątków zaznaczonych na zielono oraz opisane komentarzem który należy uważnie przeczytać), oraz listę detektorów 3 antenowych które aktualnie są dostępne w sprzedaży (są aktualne „technologicznie”).

Kupując detektor 2 (lub stary 3) antenowy za 500zł – 600zł macie iluzoryczne poczucie że kupiliście dobry sprzęt, na szkolenie pojedziecie raz i na tym kończy się trening tym starym detektorem. Sprzedający wykorzystuje waszą nieświadomość i naiwność. Tego sprzętu nie kupuje się na 2-3 lata, tylko na dłużej. Taki sprzęt jest wolniejszy niż aktualne urządzenia, nie działa wiecznie, o wyeksploatowaniu  wspominał Naczelnik.

Zastanówcie się dwa razy czy chcecie być ratowani takim detektorem, bo przecież WY też będziecie szukać swoich partnerów, chcielibyście żeby was szukano takim starym/mniej sprawnym i wolniejszym sprzętem? Od tego zależy życie wasze i waszych partnerów.

CZAS.

Wyobraźcie sobie że wasz przyjaciel jest zasypany i liczy się każda minuta, KAŻDA…..a wy oszczędziliście 150zł…

Detektory  1, 2 i stare 3 antenowe wycofane ze sprzedaży. Nie należy ich kupować.
(Poza wyjątkami które opisałem w komentarzu i zaznaczyłem na zielono – przeczytajcie uważnie komentarz)

Jeżeli posiadacie detektor 2 antenowy – zastanówcie się mocno nad wymianą, podobnie jeżeli macie stary 8-10 letni detektor 3 antenowy (przed sezonem pojawi się tekst o tym w jaki sposób sprawdzić/przetestować sprawność detektora lawinowego który już posiadacie). Pamiętajcie też, że po określonym czasie użytkowania detektory należy wysyłać do sprawdzenia przez producenta / dystrybutora (sprawdźcie instrukcje obsługi).

Jeżeli traficie na taki detektor (2 antenowy) w którejś z wypożyczalni – dajcie proszę znać, to w zasadzie sprawa życia lub śmierci :).

[email protected]

Poniżej kilka przykładów detektorów których nie warto kupować ze względu na niewiadome pochodzenie, ich historię użytkowania, wiek, archaiczność. Zdjęcia pochodzą z ogólnodostępnych giełd na Facebooku, OLX , allegro etc.

W trakcie szukania informacji na temat detektorów…natrafiłem na pewną ciekawostkę. Poszukałem dalej, okazuje się że w 90% tych starych detektorów na OLX, Allegro, Giełdach są to sprzęty z demobilu. Tak, używane w przeróżny sposób przez wojsko (Niemcy, Szwajcaria, Austria etc).
Pamiętajcie, że taki sprzęt jest tam bardzo intensywnie używany, o to nikt nie dba jak o własne. – Co ciekawe, można na nie trafić tylko u nas w kraju ;(.

Nawet jeżeli leżały nie używane przez 10 lat, są po prostu stare technologicznie, elektronika nawet nie używana traci swoje właściwości (utlenianie, Frequency Drift – rozjechanie częstotliwości o czym pisał Naczelnik).

Moim zdaniem historia tych sprzętów jest taka:
~10 lat w wojsku (Austria, Szwajcaria, Niemcy etc)  > 5 lat wypożyczalnia > I później trafiają jako w pełni sprawne, mało używane na allegro, olx, Giełdy Facebook. Zwróćcie uwagę na napisy / numery markerem / farbą na urządzeniach lub opakowaniach.

Detektory  1, 2 i stare 3 antenowe wycofane ze sprzedaży. Nie należy ich kupować.

BCA Tracker DTS – 2 anteny, stary, powolny. Nawet nowego nie warto.

-konstrukcja z 1997 roku
–Brak Oznaczania zasypanych
–Brak group check (testu grupowego)
-Auto Revert trzeba włączać za każdym razem (automatyczne przełączanie na nadawanie)

Ortovox Patroller  – stary 3 anteny, wycofany w 2013r. Nawet nowego nie warto.

Ortovox Focus F1 – 1 antena, wycofany w 2012r – Jego historia to pewnie z 10 lub więcej  używania w wojsku i później jedzie do polski allegro / olx jako stan idealny.

PIEPS DSP TOUR…wycofany w 2013r. Nawet nowego nie warto.

Barryvox S2 – tutaj nawet szkoda komentować…to urządzenie potrafiło tylko nadawać…

Ortovox M2 – 1 Antena, wycofany w 2000r. (różne kolory)

Ortovox Patroller Digital – 3 anteny, wycofany w 2013r.

Arva Evolution+ – 2 anteny, wycofany w 2009r.

Ortovox F1 – 1 antena, zabytek.

Barryvox Opto 3000, 2 anteny, zabytek wycofany w 2007r

Barryvox Opto 3000, 2 anteny, zabytek wycofany w 2007r, Ortovox M2 – 1 antena, wycofany w 2009r

Ortovox X1 – wycofany w 2007r

Ortovox F1 Focus – 1 antena, wycofany w 2012r, PIEPS Freeride – 1 antena, wycofany w 2015r.

Detektory Lawinowe 3 antenowe które aktualnie są w sprzedaży. Z małym komentarzem – po szczegóły zapraszam do instrukcji obsługi tych urządzeń.

Zestawienie 47 modeli Łopat Lawinowych – waga, rozkładany trzonek
Zestawienie Sond Lawinowych (41 modeli) – waga, średnica, długość po złożeniu.

Polecane szkolenia Lawinowe, Skiturowe.

Gdzie oddać detektor lawinowy do przeglądu / aktualizacji oprogramowania – Pieps, Black Diamond, Mammut Barryvox, Arva, Ortovox, Arva. 

Artykuł nie jest sponsorowany przez żadnego producenta sprzętu lawinowego, sklep, czy też firmę/instruktora która zajmuje się szkoleniami lawinowymi. Nikt mi tego nie zlecił, nikt mi za to nie zapłacił i nie płaci. Powstał z mojej chęci dzielenia się wiedzą :). Tak jak wszystkie artykuły na stronie https://plecakilawinowe.pl

* – Kod rabatowy nie łączy się z innymi promocjami.

Informacje o nowych artykułach, promocjach, wypadkach lawinowych (zdjęcia, filmy), nowościach sprzętowych prosto na Twój e-mail